προέδρος ΕΛΙΝΥΑΕ
Συνέντευξη Ρένας Μπαρδάνη, Προέδρου ΕΛΙΝΥΑΕ
«Να καλλιεργήσουμε μια κουλτούρα πρόληψης»

«Ως χώρα, διαθέτουμε το κατάλληλο επιστημονικό δυναμικό, τις γνώσεις και τις δομές για να υποστηρίξουμε την πολιτική για την Υγεία & Ασφάλεια. Όμως, υστερούμε σε αυτό που ονομάζουμε παιδεία πρόληψης» δηλώνει η πρόεδρος του ΕΛΙΝΥΑΕ, κ. Ρένα Μπαρδάνη. «Για να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα πρόληψης πρέπει όλοι να εργαστούμε συντονισμένα και σε όλα τα επίπεδα» τονίζει, στη συνέντευξη που έδωσε στο Health & Safety Review της GEP».

Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η ευαισθητοποίηση των εργοδοτών στη χώρα μας σχετικά με την Υγεία & Ασφάλεια στην εργασία; Είναι προτεραιότητα; Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσε η διαχείριση της ΥΑΕ να μπει πιο ψηλά στην ατζέντα όλων των εμπλεκομένων, κράτους, εργοδοτών, εργαζομένων;

Η χώρα μας χαρακτηρίζεται, κατά κύριο λόγο, από τη λειτουργία μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Έτσι, όταν μιλάμε για την Υγεία και την Ασφάλεια, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, γιατί όλοι οι εργοδότες δεν εμπλέκονται στις ίδιες παραγωγικές διαδικασίες, και άρα οι εργαζόμενοι δεν αντιμετωπίζουν τους ίδιους κινδύνους. Άλλους κινδύνους, δηλαδή, καλείται να διαχειριστεί ο εργοδότης μιας βιομηχανικής μονάδας και άλλους ο έμπορος. Όμως, είμαι βέβαιη ότι όλοι οι εργοδότες αντιμετωπίζουν την Υγεία και την Ασφάλεια με ευαισθησία και αγωνίζονται, πολλές φορές μέσα σε αντίξοες συνθήκες, για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Από την υιοθέτηση, το 1985, του νόμου για την Υγεία και την Ασφάλεια έως σήμερα, έχουν γίνει πολλά σ’ αυτόν τον τομέα και σ’ αυτό η συμμόρφωσή μας στην ευρωπαϊκή νομοθεσία υπήρξε καθοριστικής σημασίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ελλείψεις.

Πέρα από τη νομική δέσμευση, υπάρχει και η ηθική υποχρέωση σεβασμού και βελτίωσης των συνθηκών εργασίας μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον, ενώ υπάρχει και η επιχειρηματική διάσταση. Η υγιής επιχειρηματικότητα και η ανταγωνιστική παρουσία των επιχειρήσεων πρέπει πάντα να συνοδεύεται από την τήρηση των κανόνων για υγιή και ασφαλή εργασία. Ποιότητα και Υγεία & Ασφάλεια είναι έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και να τονιστεί το χρέος όλων μας να προάγουμε τη νοοτροπία πρόληψης, και ιδιαίτερα στους νέους. Εκεί θα πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας για να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον.

“Οι νοοτροπίες αλλάζουν σιγά σιγά.  Χρειάζεται υπομονή και επιμονή.”
Υπάρχει η αίσθηση πως ειδικά σε σχέση με το εξωτερικό η χώρα μας είναι πίσω στον συγκεκριμένο τομέα. Ισχύει; Πού ακριβώς υστερούμε;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει ένα σημαντικό νομοθετικό «οπλοστάσιο», που προτρέπει, αλλά και αναγκάζει, τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν. Ως χώρα, διαθέτουμε το κατάλληλο επιστημονικό δυναμικό, τις γνώσεις και τις δομές για να υποστηρίξουμε την πολιτική για την Υγεία και την Ασφάλεια. Όμως, υστερούμε σε αυτό που ονομάζουμε «παιδείαπρόληψης», που, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι δύσκολο να αλλάξει. Οι νοοτροπίες αλλάζουν σιγά σιγά. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Για να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα πρόληψης πρέπει όλοι να εργαστούμε συντονισμένα και σε όλα τα επίπεδα, στο σπίτι, στο σχολείο, στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, στους χώρους εργασίας.

Ας μην ξεχνάμε ότι πολλά ατυχήματα τα αποδίδουμε στην «κακιά στιγμή». Έτσι, μοιρολατρικά, ως παθητικοί αποδέκτες, αντιμετωπίζουμε τις δυσάρεστες καταστάσεις. Κι όμως, αν κοιτάξουμε σε βάθος, θα δούμε ότι η υποτίμηση του κινδύνου, η μη εφαρμογή μέτρων πρόληψης και γενικότερα η έλλειψη παιδείας, αποτελούν τις κύριες αιτίες των ατυχημάτων.

Αλλάζοντας τη στάση μας σε όλα αυτά, θα έχουμε πετύχει να αμβλύνουμε την όποια υστέρησή μας σε σχέση με τις προηγμένες χώρες του εξωτερικού.

Εσείς, ως ΕΛΙΝΥΑΕ, ποια πιστεύετε ότι είναι τα απαραίτητα βήματα για να προχωρήσουν τα θέματα αυτά μπροστά στο μέλλον; Ποια είναι τα βασικά μαθήματα που πρέπει να πάρουμε από τη διεθνή εμπειρία και να τα εφαρμόσουμε στη χώρα μας;

Νομίζω ότι η κατάλληλη λέξη είναι «προσαρμογή». Το εργασιακό τοπίο, έτσι όπως το γνωρίσαμε, αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς. Το αυστηρό, ιεραρχικά δομημένο, πρότυπο απασχόλησης αποτελεί πλέον παρελθόν.

Ζούμε την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Νέα εποχή, νέες ευκαιρίες, νέοι επαγγελματικοί κίνδυνοι, νέα εργαλεία αντιμετώπισης.

Οι προκλήσεις, λοιπόν, είναι μεγάλες. Αλλά εκτός από αυτούς τους κινδύνους, η προσοχή μας πρέπει να στραφεί και στο δημογραφικό πρόβλημα. Η παράταση του εργασιακού βίου, εξαιτίας των δυσμενών τάσεων στα ασφαλιστικά συστήματα, απαιτεί οι εργαζόμενοι να είναι υγιείς και ασφαλείς. Να, λοιπόν, γιατί πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερο βάρος στα θέματα Υγείας & Ασφάλειας επενδύοντας στην πρόληψη. Οι κοινωνίες μας είναι ευημερούσες και έχουν υποχρέωση να το κάνουν.

Στις προηγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν πολλές καλές «πρακτικές» στον τομέα αυτό, που αν τις εντοπίσουμε, τις προσαρμόσουμε στα δικά μας χαρακτηριστικά και τις εφαρμόσουμε, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά.

Τον Νοέμβριο διοργανώσατε το 2ο πανελλήνιο συνέδριο για την Υγεία & Ασφάλεια, με θέμα «Με το βλέμμα στο μέλλον». Τι συζητήθηκε εκεί; Ποια ήταν τα θέματα που μπήκαν στην ατζέντα;

Οι προκλήσεις που αφορούν το παρόν και το μέλλον της εργασίας δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη την Υγεία και την Ασφάλεια. Όπως είπαμε, η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη και άλλες επαναστατικές καινοτομίες, διαμορφώνουν ένα νέο εργασιακό μοντέλο, στο οποίο αντιστοιχούν νέοι κίνδυνοι για τους εργαζόμενους. Έτσι, οι προσαρμογές στα νέα δεδομένα πρέπει να είναι ταχύτατες, διαφορετικά θα μας ξεπεράσουν.

Θα πρέπει να γίνουμε συνδιαμορφωτές του μέλλοντος, προλαβαίνοντας τις εξελίξεις με τρόπο ενεργητικό. Στο συνέδριό μας, λοιπόν, θα διερευνήσαμε όλες αυτές τις τάσεις, ανιχνεύσαμε τα προβλήματα, προτείναμε λύσεις και προβάλαμε πρωτοβουλίες και καλές πρακτικές, που θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός καλύτερου εργασιακού περιβάλλοντος. Σημαντική διάσταση στο συνέδριό μας καταλαμβάνει και η ευρωπαϊκή εμπειρία. Για τον λόγο αυτό, καταξιωμένοι ειδικοί από το εξωτερικό, προερχόμενοι από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Υγεία και την Ασφάλεια, από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, από την Eurofound, από το ΙΝRS και το IFA, μας παρουσίασαν τους δικούς τους προβληματισμούς καθώς επίσης και μια σειρά από καλές πρακτικές που έχουν αναπτύξει. /

Share :